Mart Hovens. Eerder dit jaar waren er verkiezingen voor de Europese Unie. Inmiddels zijn de belangrijkste posten onderling verdeeld. In Afrika heb je de Afrikaanse Unie. De zetel is in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba. Alle landen van het continent zijn lid maar sommige worden er tijdelijk uitgezet (zie beneden). Er zijn bij mijn weten geen landen die zich eruit willen wurmen. Geen Kexit of Sexit dus.
De AU kwam voort uit de Organisatie van Afrikaanse Eenheid. Op haar beurt ontsprong die uit de pan-Afrikaanse gedachte die in een aantal landen tijdens de onafhankelijkheidsstrijd gepropageerd werd. In de koloniale tijd werden de Afrikanen die de Europese beschaving overnamen ‘assimilados’ (in Portugees Guinee) of ‘évolués’ (in Belgisch Congo) genoemd. Niet alleen het land maar ook de geest moest dus gedekoloniseerd worden. Belangrijke protagonisten van deze gedachte waren Kwame Nkrumah (Ghana), Léopold Senghor (Senegal), Jomo Kenyatta (Kenia), Patrice Lumumba (Congo-Kinshasa) en Amílcar Cabral (Kaapverdië en Guinee-Bissau).
Het hoogste orgaan van de AU is de vergadering van staatshoofden. De huidige voorzitter is de Egyptische president El Sisi. Er is een parlement maar dat heeft slechts raadgevende macht. De parlementsleden worden niet door de bevolking maar door de machthebbers gekozen.
De AU heeft een eigen interventiemacht die nu bijvoorbeeld in Darfur (Soedan) de vrede bewaart. Het hoofdbeleid van de AU is echter om zich niet te bemoeien met ‘interne zaken’ in de lidstaten. Zo konden veel door fraude aan de macht gekomen presidenten op de steun van de AU rekenen, recentelijk nog Tshisekedi in de DRC.
Ik denk dat de AU ondanks dit alles een stabiliserende factor in Afrika is. Potentiele misverstanden en conflicten worden gedimd omdat de machthebbers op gezette tijden bij elkaar zitten. Als ze het te bont maken, bijvoorbeeld bij een staatsgreep, worden landen tijdelijk geschorst (Madagaskar, Mali, Burkina Faso, Guinee-Bissau, en recentelijk de dreigende schorsing van Soedan).
Ik ben voor de AU en EU maar nog meer voor de WU (Wereld Unie). Waarin alle landen bij elkaar zitten, naar elkaar luisteren en proberen elkaar te begrijpen. En waarin rijke landen zoals het onze (denk aan ons handelsoverschot en roofzuchtige verleden) de arme landen ondersteunen in hun ontwikkeling. Ouderwetse ontwikkelingshulp, zeg maar. Naïef, ik weet het.