Aart van der Heide. Vrijdag heeft het Cour Constitutionnelle (= De Hoge Raad) van Mali de officiële uitslag van de parlementsverkiezingen bekend gemaakt. De regeringspartij RPM van het huidige staatshoofd IBK heeft 51 zetels behaald. De partij waaruit de RPM voortkomt ADEMA heeft 24 zetels behaald.
Er zijn totaal 22 partijen die een zetel hebben verkregen. Het Parlement telt 147 zetels. RPM die regeert met ADEMA en PARENA en heeft dus een meerderheid van zetels in het parlement. De huidige minister van buitenlandse zaken van de partij PARENA heeft 2 zetels. De grootste oppositiepartij URD van de grootste oppositieleider Soumaila Cissé heeft 19 zetels behaald. De officiële opkomst was 35,7% dus 1/3 van alle kiesgerechtigden.
Mali heeft een presidentieel systeem waarbij de regering benoemd wordt door het staatshoofd. Het staatshoofd is gekozen via directe verkiezingen en kan dus officieel niet door het Parlement afgezet worden.
De verkiezingen vonden plaats onder erg moeilijke omstandigheden. Twee-derde van het land lijdt onder de ‘insécurité’ vanwege Jihadistische bezetting of volgens velen gewone bandieten. Daarbij komt dat velen niet zijn gaan stemmen vanwege de Coronacrisis. Bang om besmet te raken.
Controle van de verkiezingen
Onafhankelijke controle – meestal gedaan door de internationale waarnemers – was niet mogelijk. Het ministerie van binnenlandse zaken met behulp van de CENI of nationale verkiezingscommissie had in feite de supervisie over deze verkiezingen. Dit ministerie wordt geleid door een minister benoemd door de president. Dus deze minister is per definitie partijdig.
De officiële opkomstcijfers van 35,7% is gelijk aan de opkomstcijfers bij de presidentsverkiezingen. Deze cijfers geven de twijfelachtigheid aan. Vele verhalen over fraude zijn op internet verschenen. In Bamako werden door bepaalde kapitaalkrachtige partijen stemmen gekocht voor ongeveer 2000 F CFA (= € 2,00).
Deze prijzen zijn onderhevig aan inflatie. Eerder werden deze voor 5000 F CFA (= € 7,50) gekocht. Armen verkopen graag hun stem om zo weer wat eten te kunnen kopen. Algemeen kan aangenomen worden dat het opkomstpercentage veel lager was maar geen enkele instelling kan dat controleren. Vele kenners in Bamako denken dat het opkomstspercentage rond de 10% ligt.
Verkiezingen voor een parlement heeft nauwelijks belangstelling bij het gewone volk. Die denken bijna allemaal of je nu door de hond of de kat gebeten wordt is voor hen hetzelfde.
Waarom dan deze verkiezingen? Voor de huidige machthebbers is dit een goed moment om de buitenwereld te laten zien dat het land een jonge democratie is. Ook de grote donoren hebben erop gewezen dat de verkiezingen in het grote akkoord van Algiers is opgenomen.
Clubs als de Nederlandse NIMD en de Amerikaanse NDI hebben deze verkiezingen gesteund met allerlei cursussen voor parlementsleden en ook controle in de stembureaus. Zij kunnen echter niet controleren of deze verkiezingen eerlijk zijn verlopen.
De volksvertegenwoordiging heeft echter weinig belangstelling bij het grootste deel van de bevolking. Het volk heeft echter geheel andere problemen. De zittende president weet dit maar al te goed. Hij is een integer mens maar ook een politiek dier. Ook weet hij dat dit zijn laatste termijn is. Hij is door het volk gekozen en niet door het parlement.