Jan van Maanen. Nadat ik onlangs over mijn verwachting over de uitslag met betrekking tot de presidentsverkiezingen had bericht, buitelden de ontwikkelingen over elkaar heen. Maurice de Hond actualiseert zijn peilingen regelmatig en dat doe ik nu ook.
Alhoewel, dit zijn geen peilingen maar verwachtingen. De verkiezing is op zondag 24 november dus over vier weken en de eigenlijke campagne moet nog beginnen. De hoop van velen dat het met een eerste ronde wel eens bekeken kan zijn met een 50%+ voor kandidaat Domingos Simões Pereira lijkt niet langer onterecht. Want de ontwikkelingen van de afgelopen 2 weken waren meestal in het voordeel van DSP en in het nadeel van de andere kandidaten. Even op een rijtje:
16 oktober: het parlement stemt met krappe meerderheid in met het regerings-programma en de begroting van 2020. Krap (52 vóór, niemand tegen en 50 onthoudingen) omdat de APU-PDGB verdeeld was. De APU-PDGB ging een coalitie aan met de PAIGC (en nog twee éénmans partijen) en bij de eerste stemming ging het al mis. Drie van de vijf parlementsleden stemden voor en twee onthielden zich. Een van die twee was Nuno Nabian! Hij zette zichzelf daarmee weg als onbetrouwbaar en als politieke onbenul. Een min voor presidentskandidaat Nuno Nabiam.
19 oktober. Econoom Paulo Gomes, in 2014 zelf kandidaat (werd toen derde met 10,4%) verklaarde zich solidair met Domingos Simões Pereira. Hij gaat de campagne actief steunen. Hij is Manjaco en ligt goed bij de aanhang van José Mario Vaz. Een plus voor DSP een min voor Jomav.
19 oktober: er is geloot voor de lijst met namen op het stembiljet. DSP staat op nr. 2. Carlos Gomes jr staat op 7, Jomav op 10 en Sissoko op 11. In een land waar veel kiezers analfabeet zijn, is de positie op de lijst van belang. Bovenaan of nummer 2 valt eerder op dan onderaan. Mensen die met hun ongetrainde ogen zo’n stembiljet bekijken, die geen nummers kunnen lezen en af moeten gaan op de plaatjes en symbolen, zullen blij zijn om zo snel (op nummer 2) een bekend figuur te zien. De nummer 2 op de lijst is zeker een plus voor DSP.
21 oktober: Eerste minister Aristides Gomes onthult een geluidopname waarin Sissoko oproept tot rellen, dat autobanden in de fik gestoken moeten worden en dat er eigenlijk na een accumulatie van onrust en oproer er een staatsgreep moet komen om zo de verkiezing van 24 november niet door te laten gaan. Wordt het geen staatsgreep dan is chaos in het land een goede tweede, als de verkiezing maar niet doorgaat. Het is een warrig verhaal en Sissoko heeft het daarna uitgebreid over ‘fake news’. Maar als de volgende dag bij de Bandim markt de eerste autobanden liggen te branden, wordt het toch nog een spannende dag. ‘Terrorisme op bestelling’ kopte een van de meest gelezen blogs,
21 oktober: voor het eerst in 20 jaar heeft Gabu elektriciteit én water. Gabu koos bij de parlementsverkiezingen voor Madem-G15. Nu gebruikt de PAIGC het licht en het water als ‘Terra Ranka’ (het PAIGC en regeringsprogramma) in praktijk en als een eerste aanzet. ‘Toen kandidaat Sissoko eerste minister was, veranderde er niets in Gabu en nu wij de macht hebben, beginnen de ontwikkelingen te lopen.’ was de sterke argumentatie van de PAIGC (en DSP). Veel mensen zullen gevoelig zijn voor dit soort
duidelijk zichtbare ontwikkelingen. Een plus voor DSP.
Nog voordat de campagne begonnen is, verklaren verschillende uit de PAIGC vertrokken leden publiekelijk dat ze fout zijn geweest. Ze melden zich weer aan bij de PAIGC en hopen dat hun uitstapje naar de PRS of naar de MADEM-G15 hun vergeven wordt.
Ook afgewezen kandidaten (van de 19 presidentskandidaten werden er 7 afgewezen door het hooggerechtshof) geven publiekelijk steun aan DSP. En tenslotte verklaren de partijen die zelf geen kandidaat naar voren hebben geschoven voor deze verkiezing bijna allemaal dat ze hun kiezers oproepen op DSP te stemmen. En zo scharrelt DSP kleine percentages stemmers bij elkaar die uiteindelijk nét het verschil kunnen maken tussen een tweede ronde of niet.
Vrijdag 25 oktober kondigen de PRS (Nuno Nabiam), Sissoko (MADEM), Carlos Gomes jr en Jomav aan dat er de volgende dag een demonstratie/manifestatie zal zijn om een blijk van ongenoegen en protest te laten horen over de gang van zaken bij de CNE (verkiezingscommissie). Tijdens de verkiezingen van maart zijn er 25.000 kiezers (4%) geweest die zich meldden om te stemmen, maar wiens naam niet op de lijsten van het stembureau te vinden waren. De CNE was de laatste weken bezig geweest om die fout te herstellen, maars slechts 5.000 van die kiezers hadden zich gemeld. De CNE werd er van beschuldigd het niet goed te hebben aangepakt. De eerder genoemde kandidaten riepen fraude. De CEDEAO verwees daarop dat die hele exercitie naar de prullenbak. Maar de kandidaten twijfelde of de correctie ook inderdaad van de baan was. Probleem is dat die kandidaten geweigerd hebben om een vertegenwoordiger te benoemen in de CNE. Alle kandidaten hebben recht op zo’n niet-permanente zetel in de CNE. Bij het gebrek aan ‘insight information’ riepen ze vanaf de buitenkant ‘fraude en gebrek aan transparantie’ en zouden daar dus tegen demonstreren. De Gemeente Bissau en de Regering gaven geen toestemming, want demonstraties moeten 4 dagen van te voren worden aangevraagd, zodat de politie zich goed kan voorbereiden, wegen op tijd kunnen worden afgezet, etc. De kandidaten besloten om de demonstratie toch door te zetten. Dat werd dus traangas en matten en er viel één dode en verschillende gewonden. De dode bleek achteraf niet door politiegeweld te zijn omgekomen maar door een hartaanval, zo verklaarde de enige pataloog-anatoom van het land, Dr. Abu. Heel Bissau sprak er schande van dat deze kandidaten, die, als ze tot president gekozen zouden worden, toch de regels en wetten van het land moeten garanderen, zo buiten hun boekje waren gegaan. We noteerden minnetjes voor Jomav, Nuno Nabiam, Carlos Gomes jr en Sissoko.
Maandagavond 28 oktober is er een decreet van (ex)president Jomav: hij ontslaat de regering. Van de CEDEAO mocht Jomav, totdat zijn opvolger bekend is, op de presidentiële troon blijven zitten maar mocht hij zich niet meer met de regering bemoeien. Dus die regering ontslaan kan hij helemaal niet. Dat doet hij dus nu toch. De CEDEAO en de Afrikaanse Unie zullen dit niet pikken.
Het zal de oplettende lezer niet zijn ontgaan dat de verkiezing van 24 november helemaal niet gaat over wie er het mooiste ontwikkelingsprogramma voor Guinee-Bissau voor de komende 5 jaar weet op te tuigen. Het is een bikkelharde strijd geworden
tussen de door de cocaïne maffia gesteunde kandidaten die het land nodig hebben voor hun duistere praktijken en degenen die écht een betere toekomst voor de bevolking willen. In die betere toekomst is voor drugsbarons geen plaats. Het gevoel is dat DSP de sympathie van het volk aan het winnen is en dat dus koste wat kost de drugsmaffia (en hun kandidaten) de verkiezing proberen te saboteren.
Wordt vervolgd!