Gegevens

De PPM bleef tot 1978 de enige politieke partij en trachtte door middel van verkiezingen en partijcongressen de Mauritaanse eenheid te handhaven. In 1978 maakte een geweldloze militaire staatsgreep een einde aan het bewind van Ould Daddah.De aanleiding van deze coupe was de uitzichtloze situatie waarin het land sinds de oorlog om de Spaanse Sahara verzeild was geraakt.

Mauritanië raakte in 1975 in deze oorlog betrokken toen Spanje zich terugtrok uit de Spaanse Sahara en het gebied verdeeld werd tussen Marokko en Mauritanië. De bevolking van de Westelijke Sahara accepteerde dat niet en de bevrijdingsbeweging Polisario begon een guerrillaoorlog tegen beide landen.De strijd had grote negatieve economische en sociale gevolgen voor Mauritanië. Aan de vooravond van de staatsgreep van 1978 stond het land aan de rand van een financiële instorting en dreigde er een burgeroorlog.

De nieuwe regering kwam zeer snel een staakt-het-vuren met Polisario overeen en trok zich in 1979 geheel uit het conflict om de Westelijke Sahara terug. De periode hierna had Mauritanië een reeks militaire leiders (Moustapha Ould Salek, Ould Bouseif en Mohamed Khouna Ould Haidallah). Een belangrijke politieke beslissing in 1980 betrof het afschaffen van de slavernij.De huidige president kolonel Maaouya Ould Sid’ Ahmed Taya kwam in december 1984 na een staatsgreep aan de macht. De eerste jaren bestuurde hij het sociaal en politiek verdeelde Mauritanië door middel van een mengsel van concessies en oppressie, waarbij georganiseerde oppositie tegen de overheid zo min mogelijk werd toegestaan.

Toch vonden regelmatig onrusten plaats tussen de zwarte Mauritaanse bevolking en de overwegend blanke Moorse Mauritaniërs, die in de meerderheid zijn en het economische en politieke leven domineren. Vanaf begin jaren ’90 koos de regering voor een meer pragmatische aanpak, waarbij jongere parlementariërs werden aangesteld en burgers meer inspraakmogelijkheden kregen.In juli 1991 werd een nieuwe grondwet goedgekeurd, waarna politieke partijen werden gelegaliseerd en registratie van kiezers plaatsvond.

In 1992 vonden de eerste vrije presidents- en parlementsverkiezingen plaats. De president werd herkozen met circa 60% van de stemmen. De voormalig minister van Buitenlandse Zaken El Avia Ould Mohamed Khouna heeft Mohamed Lemine Ould Guig in november 1998 als premier opgevolgd.Tijdens de parlementsverkiezingen in oktober 2001 behaalde de oppositie 11 van de 81 parlementszetels.

De volgende presidentsverkiezingen hebben plaatsgevonden in november 2003.Ook deze werden gewonnen door Taya. Op 3 augustus 2005 kwam er door een staatsgreep een eind aan het bewind van Taya, die zelf ter gelegenheid van de begrafenis van Koning Fahd van Saudi Arabië afwezig was.

Sinds 3 augustus 2005 wordt het land geregeerd door de ‘Conseil Militaire pour la Justice et la Democratie’ (CMJD). De CMJD heeft in een amendement op de grondwet het functioneren van de uitvoerende macht toegelicht. Het militair comité benoemde een civiele premier en een kabinet van 24 ministers. De regering is verantwoording verschuldigd aan de militaire raad; het parlement is ontbonden. De CMJD heeft aangegeven om zo snel mogelijk (binnen twee jaar) de parlementaire democratie terug in te voeren.

De situatie in Mauritanië bleef na deze staatsgreep relatief rustig. De situatie in het noordoosten van het land – in het grensgebied met Mali en Algerije – is gespannen, nadat daar op 5 juni 2005 een aanval op een legerbasis plaatsvond waarbij 15 militairen omkwamen. De coupplegers, genaamd de Militaire Raad voor Gerechtigheid en Democratie benoemden hun leider kolonel Ely Ould Mohamed Vall tot nieuwe president. Hij beloofde binnen twee jaar met democratische verkiezingen te komen. 7 augustus 2005 werd Sidi Hohamed Ould Boubacar benoemd tot overgangspremier. Ould Boubacar was voorheen ook eerste minister onder de verdreven president.

Op 26 maart 2007 werd Sidi Ould Sjeikh Abdallahi tot president verkozen bij vrij verlopen democratische verkiezingen.

Militaire coup 2008

Op 6 augustus 2008 berichtten de Arabische nieuwszenders al-Jazeera^[ en al-Arabiya dat een staatsgreep plaatsvond in Mauritanië. Het leger heeft de macht gegrepen en de president, de premier en de minister van Binnenlandse Zaken gevangengenomen. Het voormalige hoofd van de presidentiële garde in Mauritanië, Mohamed Ould Abdel Aziz, is benoemd tot leider van een staatsraad, die het land voorlopig moet leiden.

Klik hier voor het laatste nieuws over Mauritanië.

Sinds de staatsgreep van 2008, waarmee de huidige president de macht veroverde, is de toestand in Mauritanië kwetsbaar, met veel etnische spanningen onderhuids. De regering en oppositiepartijen hebben afgelopen maand gewerkt aan een voorstel tot verbetering van het politieke bestel. De veranderingen gaan over de macht van de premier, de verkiezingswet, de toegang van vrouwen tot de politiek, de onafhankelijke rechtspraak en goed bestuur. Een paar oppositiepartijen heeft niet meegedaan omdat er geen garantie was dat de hervormingen daadwerkelijk werden doorgevoerd.

Toch lijken de meeste burgers te denken dat het plan goed is voor de stabiliteit en de sociale cohesie. Het staatshoofd, Mohamed Ould Abdel Aziz, vindt het een ‘beslissende etappe in het versterken van de democratie en de ontwikkeling’. De secretaris van de regeringspartij UPR, Medina Oumar Dia, laat weten dat ze de resultaten in het bijzonder een succes vindt voor vrouwen. Die krijgen meer kansen om politieke functies te bemachtigen.

Mager

Niet iedereen is echter tevreden. De deken van de orde van advocaten, Ahmed Salem Bouhoubeini, vindt de resultaten ‘mager’. Voorstellen als het strafbaar stellen van staatsgrepen hebben volgens hem geen zin. ‘Als een coup slaagt, zijn de plegers toch aan de macht, en als hij niet slaagt, vallen ze natuurlijk onder het strafrecht.’ Ook zegt Bouhoubeini dat het uitbreiden van de macht van de premier, die verantwoording moet afleggen aan het parlement, de regering kan destabiliseren in een land waar de politiek vaak verziekt wordt door cliëntelisme.

Namens de partijen die het proces hebben geboycot verklaarde Mamadou Ba, voorzitter van de Partij voor de vrijheid, dat de hervormingen geen effect hebben op de bevoegdheden die de president in handen heeft. Een serieuze dialoog zou volgens haar moeten leiden tot veranderingen die Mauritanië uit de vicieuze cirkel van autocratische regimes halen.

Wij waren 2 maal eerder in Mauritanië, in 1985 en 1987 en nu in 2002