Het vervolg van het leven in de Kalahari

Waar waren wij gebleven?

Na Jill Thomas was het stil in de auto waarin anders nabeschouwingen en analyses veelvuldig in de wind worden gestrooid. Wij pakten ons plan weer op om de Kalahari en haar oorspronkelijke bewoners verder te gaan verkennen.  Daarvoor moesten wij eerst naar Ghanzi gaan, ook al om  voedsel en drinken in te slaan.

Dqae QareTijdens onze voorbereiding  via internet kwamen wij achter het project “Dqae Qare”, (zie hun website) een farm met een lodge/campsite in eigendom van de Naro San. Het bleek een plek te zijn die niet geschapen was om de toeristen te plezieren en hen naar vreemde wezens liet kijken maar eerder een mogelijkheid om de San-bevolking te ontmoeten in alle eerlijkheid. Dat was dus precies wat wij zochten en ook vonden. Naast de farm en het dorp is er een prachtig wit gebouw neergezet waarin gasten kunnen verblijven. Zie foto Het gastenverblijf van Dqae Qare. Het gebouw is omgeven door oude bomen, veel vogels en groen gras. Men kan er een eenvoudige maaltijd nuttigen en er worden kettingen verkocht, vooral gemaakt van de schaal van struisvogeleieren. Het project is volledig in handen van de Naro San en wordt bijgestaan door Craig en zijn vrouw. Er valt eigenlijk weinig over te zeggen: het was vooral de sfeer die zo bepalend was. De uiterlijke kenmerken van San zijn door vermenging met andere bevolkingsgroepen zeer divers. Één van onze informanten had de bijnaam gekregen “Blacky”. Zie foto Blacky.

Vriend BlackyOpvallend was de openheid en de oorspronkelijkheid van deze mensen. Natuurlijk kiezen zij heel bewust voor hun vorm van leven. De kwalificatie die wij er aan zouden geven, zouden zij niet herkennen. Zaken als bezit en status spelen bij hen geen rol. Een ander voorbeeld is “straffen”. Het is volgens de San volkomen zinloos om iemand te straffen; of hij heeft berouw en zal een mogelijkheid zoeken om het goed te maken, of hij vindt dat hij in zijn recht stond tijdens zijn daad en dan heeft straffen geen zin. De jager vertelde ons dat de San het dier waarop gejaagd wordt, waarom het nodig is dat het gedood wordt. Het dorp heeft dringend voedsel nodig. De San zijn meester in het spoorzoeken maar helaas in een tijd van de GPS (Global Position System) is deze kwaliteit een beetje overbodig. Al eerder hebben wij het gehad over de kennis van de geneeskrachtige kruiden en gewassen in de Kalahari. Wat het meeste indruk op ons maakte, was de eerlijkheid en de oprechtheid. Handen schudden is er niet. Bij een ontmoeting behoort een stevige knuffel. In sommige opzichten leek het op “de Ontmoetingsruimte in de Donderie in Roermond.

Klaar voor de jachtEr is een Nederlands tintje aan dit project. Eind jaren tachtig vraagt het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking aan de overheid van Botswana op welke wijze Nederland een bijdrage kan leveren aan het leven van de San. Het antwoord van de San is kort en bondig, “grond”. Hiermee kunnen zij hun levenswijze voortzetten. Het was nog in een tijd dat Ontwikkelingssamenwerking nog niet was vermengd met handelsbelangen.

De volgende dag reden wij de Centrale Kalahari in. Maar dat is weer een ander verhaal. Wij zijn nu in het uiterste noorden van Botswana, in de buurt van Kasane. Over een paar dagen gaan wij weer naar Namibië door de voormalige Caprivi strip langs de Okavango rivier die Namibië van Angola scheidt.

Hartelijke groet van Pieter en Ida in Afrika

onze lunch wordt gebrachtIn reactie op onze vorige mail waar wij vroegen naar de naam van de vogel op de foto kregen wij per ommegaande het antwoord van Fred Hoogervorst. Zie hier zijn oplossing: Beste Pieter en Ida, deze bijzondere vogel is de prachtige Martial Eagle, Polemaetus bellicosus, oftewel Breekoparend in het Afrikaans. Je hebt een van DE mooiste uit de familie arenden op de foto gezet ! Wij zijn trots ook al omdat Fred één van de top natuurfotografen is. Google zijn naam voor de mooie foto’s.

Een ander bericht is dat van Femi van Africa Web TV die de impressie op zijn website heeft gezet met mooie weergaven van de foto’s. Zie o.a. https://afrikatour.nl/botswana/gin-and-tonic-met-ijsblokjes/

Verschillende emoties in de Kalahari

Goed, het was één van de doelen van deze reis de Kalahari-woestijn verder en beter te verkennen. Dat hebben wij gedaan en geweten.

Regen in The White House

Bloemenpracht na een regenbui in de kalahari

Bloemenpracht na een regenbui in de kalahari

Geheel onverwachts maakten wij kennis met een bijzondere kant van het leven in de woestijn. Het was nog in Namibië toen wij overvallen werden door enorme regens, onweer  en windvlagen. Het was dermate heftig dat onze tent enkele meters verder op zijn kop lag met al het beddengoed en matrassen er in. Wij waren aangekomen op een boerderij The White House genaamd. Als grap hadden wij tegen boer Dolf gezegd dat wij wel voor regen zouden zorgen. In Nederland regent het zoveel. De vriendelijke man vertelde ons dat hij zijn schapen en geiten zou moeten slachten omdat er niets meer te eten was. De regens waren uitgebleven en het groen was nauwelijks opgekomen. Die avond, in het donker want de elektriciteit was al uitgevallen,  kwam hij ons bedanken voor dit water. Hij trof ons ontredderd aan in het toiletgebouw en nodigde ons uit om een kamer te betrekken in het Witte huis. Hij blij en wij ook. Zijn vrouw verraste ons op een maaltijd die zij “boerekos” noemde maar die voor ons aanspraak mocht maken op een Michelin ster.

 

De volgende dag steeg de temperatuur weer boven de 35 graden en was alles weer kurkdroog.

Kleuren tussen de buien

Kleuren tussen de buien

Kgalagadi Transfrontier Park

Een paar dagen later reden wij door het Kgalagadi Transfrontier Park. Dit park met een omvang van 38.000 vierkante kilometer is ons favoriete Sanpark. Het wordt gedeeld tussen Zuid Afrika en Botswana. Wat ons bevalt aan dit park zijn de vergezichten. Het wordt doorkruist door twee oude rivieren die uiteraard nu droog zijn. Het is ook de land van de leeuwen met de zwarte manen.  Voor meer informatie over het park, zie: sanparks.org/parks/kgalagadi/ of download de pdf brochure e- kgalagadi.pdf . Het was veel herkenning, mooie beelden schieten met de 600 mm lens maar alles vanuit de auto en dat valt niet altijd mee. Steeds meer beseffen wij ons dat wij hier niet zijn om foto’s te nemen maar gewoon te kijken en ons te blijven verwonderen over al dat moois. Het hoeft niet altijd te gaan over de sensationele leeuwen, luipaarden en cheeta’s. De regen die ons plaagde, bracht ook de Kalahari een bloemenpracht die wij nog nooit eerder hebben gezien. Om budgettaire redenen sliepen wij enkele kilometers buiten het park op een campsite. Dit scheelde ons de relatief dure accommodatie in het park, die men maanden vooraf moet reserveren.

Weerzien Jill Thomas

Jill Thomas

Jill Thomas

Na al dit moois passeerden we de grens van Botswana op weg naar Berry Bush, een farm enkele tientallen kilometers van het slaperige stadje Tsabong.

Jill Thomas kenden wij van twee jaar geleden. Wij waren toen diep onder de indruk van haar verhaal. Een verhaal over een leven in de Kalahari en een leven van 20 jaar met de San populatie. Het San volk is de oorspronkelijke bevolking van dit deel van de aarde. Zoals zo vaak bij inheemse bevolkingen kunnen de nieuwkomers niet goed omgaan met oorspronkelijke bevolking. Zij krijgen de meest bizarre namen. De San worden ook wel Bushman genoemd, in het Nederlands wordt het dan Bosjesmannen of nog erger “Hottentotten. De San hebben in de loop van de jaren een geweldige kennis opgebouwd van de planten en de mogelijkheden die de natuur in de Kalahari heeft. Jill, ooit opgeleid als verpleegster heeft veel van die kennis vergaard en beschreven.  Echter zullen die publicaties nooit publiek worden omdat het onwettelijk is verklaard om deze wijsheden te gebruiken voor groter publiek. Het argument hiervoor is dat het cultureel erfgoed is van de San maar boze tongen beweren dat de farmaceutische industrie daar ook een rol in speelt. Twee jaar geleden, toen wij een paar dagen bij Jill Thomas vertoefden, waren wij onder de indruk van de charmante, krachtige persoonlijkheid in een klein lichaam. Zij was op haar 73 jarige leeftijd strijdlustig en betrokken op de zaken die de Kalahari-woestijn en de rest in de wereld aangaan. Haar betrokkenheid was niet  fanatiek  of dogmatisch.. Toen wij in de enige winkel die Tsabong rijk is onze voorraad wilde aanvullen, zagen wij een krom lopend mager vrouwtje die wij met moeite herkenden als de Jill van toen. Midden in de winkel omhelsden wij elkaar en kondigden aan dat wij vanavond bij haar kwamen eten. “Goed”, zei Jill, “maar dan ga ik nog twee lamskoteletten kopen. Kenmerkend voor iemand die haar hele leven vegetariër is.

Het terras van Berry Bush met Jill en Ida

Het terras van Berry Bush met Jill en Ida

Die avond maakte Ida samen met Jill een gezonde maaltijd met veel vitaminen. Jill vertelde ons dat zij vaak vergat te eten want  “ach alleen eten is maar alleen.

De confrontatie met het weerzien van onze vriendin Jill kwam heftig binnen bij ons. Weer eens beseften wij ons dat het leven hard  kan zijn, helemaal in eenzaamheid in een meedogenloze woestijn. Toch raden wij iedereen aan die in de zuidelijke Kalahari komt om Berry Bush te bezoeken. Vergeet dan niet onze hartelijke groeten over te brengen aan Jill Thomas, de roos van de Kalahari.

Dit is geen leuk en spannend verhaal maar wel een emotie die bij dit soort reizen hoort. Wij hebben hiervoor gekozen en daarom vertellen wij dit.  Jill heeft dezelfde leeftijd als Pieter en deelt dezelfde liefde voor de woestijn. Daarom dit verhaal wat een vervolg zal krijgen als wij over ons bezoek gaan vertellen aan de San gemeenschap bij Ghanzi. Maar dat is voor een volgende keer.

Pieter en Ida Kersten

Roofvogel waar van ik de naam kwijt ben

Roofvogel waar van ik de naam kwijt ben

 

Leven in de Kalahari

Beste vrienden, en Hertense fotoclubbers

Aangezien Ida bij de tent is gebleven, schrijf ik deze mail geheel onder eigen verantwoordelijkheid.

kalahari en de regen

Kalahari en de regen

Naast mij prijkt een G&T (Gin and Tonic met ijsblokjes) waaruit blijkt dat wij op ons gemak zijn. Voor het avondeten staat op het programma: aardappelsalade met voor Ida gebakken paprika en voor mij een potje appelmoes. Ida heeft zojuist balletjes gehakt van gamevlees gemaakt (waarschijnlijk Kudu). Deze prachtige beesten lopen hier op 50 meter van mij vrolijk rond niet wetende dat wij hun broertje gaan verorberen, – met excuses aan alle volkomen terechte vegetariërs.

Goed, waar zijn wij? Gisteren zijn wij aangekomen bij een Gamefarm, inclusief bushcamping in de Buurt van Ghanzi in Botswana. Wij hebben net besloten dat wij hier nog een dag blijven omdat wij ons moeten voorbereiden op een tocht door de Centrale Kalahari. Voor dat wij daar na toe gaan, overnachten wij eerst op een farm/camping georganiseerd en in eigendom van Bushman. Misschien blijven wij daar langer. Daarna gaan wij naar een farm die grenst aan de centrale Kalahari. Mettertijd zullen wij hierover jullie zeker berichten.

Vandaag hebben wij ons laten informeren over wat daar mogelijk is en vooral wat wij kunnen verwachten. Het is heel simpel veel zand en nu groene vlaktes omdat het geregend heeft. Er is geen water en andere praktische voorzieningen dus hebben wij vandaag de nodige inkopen gedaan. Vandaar ons feestmaal vanavond. Wij lopen wel wat voor op ons reisschema maar, ach het is ook niet meer dan een plan. De temperatuur is hier overdag rond de 35 graden en ‘s nachts rond de 15 graden. Het is goed uit te houden zolang je maar niet moet inspannen. Dus niet vast komen zitten in het te verwachten mul zand.

tent en auto

Tent en auto

Eigenlijk gaat het goed met ons. wij waren vooraf wat zenuwachtig of het nog wel ging op, vooral mijn leeftijd. Een vooral met de tent. Het gaat steeds beter en het opzetten en afbreken gaat dan ook veel sneller. Wat niet zo goed gaat is het internet. Mails ophalen gaat wel eens maar versturen is soms lastig. De komende dag hebben wij zeker geen verbinding met de buitenwereld.

Lieve vrienden, Ik heb Ida beloofd voor het donker bij de tent te zijn; donker valt hier om zes uur in en dan wordt het ook echt donker. Wel mooi dan komen de geluiden van de avond en met bijpassende vogels en dieren. Even iets anders dan het nieuws op de televisie.

Om jullie volledig te informeren stuur ik een laatste portret van mij om te laten zien dat reizen niet in je koude kleren gaat zitten. Bovendien een plaatje van de auto en de tent en nog zo wat.

springbokken

Springbokken

Het gaat jullie goed en voor de Nederlanders, drink maar een glaasje op de koning.

Groet, zeker ook van Ida en tot een volgend bericht.

Pieter

Portret

Portret

  • Africa Web TV