Ghana impressies 6
Datum van aankomst: 14 febr. 2003 | Datum van vertrek: 23 maart 2003 | aantal gereden km: 23.300 |
De route: Navrongo, Bolgatanga, Tamale, Mole Game reserve, Kumasi, Cape Coast, Axum, Accra, Ho, Hohoe. |
Het dorp Tafi Atome
Je zal maar aapjes in je achtertuin hebben en de tuin bestaat uit tropisch regenwoud met bomen van kostbaar hardhout. Dat is de situatie van het dorp Tafi Atome in het hart van de Volta Region op 43 km van Hohoe en 200 km van Accra. Ruim 200 jaar beschouwen de bewoners van Tafi Atome de speelse Mona-apen als een geschenk en boodschappers van de Goden. Enkele tientallen jaren geleden kwamen de paters en maakten de dorpelingen duidelijk dat dit een dom bijgeloof was en dat zij beter de apen konden doden en het regenwoud verkopen. Een aantal dorpelingen volgde dit advies en er ontstond grote onenigheid in de anders zo vreedzame kleine gemeenschap. Er werd ruzie gemaakt onder de grote schaduwrijke boom midden in het dorp, terwijl deze juist de functie heeft om het wel en wee met elkaar te bespreken en geschillen te beslechten. Gelukkig kwam men in 1993 tot inkeer en besloot men om gezamenlijk de apen weer te beschermen en zo de fetisjgoden weer aan de dorpsbewoners te binden.
De landeigenaren stonden delen van het bos af en men sloot zich aan bij de milieuorganisatie ‘Nature Conservation Research Centre’ (NCRC). Hiermee werd het dorp en de apen een ‘Community-Based Ecotourism Site en daarmee genereerden de bewoners inkomsten ten behoeve van de ontwikkeling van het dorp. Nu is in Tafi Atome een klein bezoekerscentrum vanwaar men het bos met bontgekleurde vogels, een keur van vlinders, geneeskrachtige kruiden maar vooral de ‘heilige apen’ kan waarnemen. Tafi Atome is nu niet alleen een gelukkig dorp maar kreeg ook het predicaat ‘schoonste dorp van Ghana’. Onder de boom worden nu, onder leiding van de chiefs, gezamenlijk besluiten genomen over de besteding van de inkomsten. Het schoolgebouw werd opgeknapt, er kwamen waterpompen op diverse plaatsen in het dorp, een trotro (busje) werd aangeschaft voor de verbinding met de buitenwereld en nu spaart men voor een gezondheidscentrum.
Het bovenstaande wisten wij niet toen wij van Ho naar Hohoe reden. Een bord langs de weg maakte ons nieuwsgierig en bevreesd dat hier weer sprake zou zijn van apen in gevangenschap en in te kleine kooien. Op een uiterst sympathieke wijze werden wij ontvangen bij het bezoekerscentrum. Toen wij duidelijk maakten dat het ons niet alleen ging om de apen maar ook om het dorp, bleek dat deze gedachte volledig in overeenstemming was met die van de bewoners. “Wij zijn niet alleen een ‘Monkey Sanctuary’ maar zeker ook een ‘Cultural Village’”, maakte men ons duidelijk. Na een korte wandeling door het bos en de vrij spelende aapjes van bananen te hebben voorzien, brachten wij een bezoek aan het dorp. Tijdens deze tocht werd het ons duidelijk dat hier sprake was van een hechte gemeenschap die precies kon aangeven waarvoor en waarom zij deze richting op zijn gegaan. Omdat wij onder de indruk waren van de mate van betrokkenheid en zelforganisatie hebben wij uit het afscheidsfonds 100 US $ geschonken t.b.v. het gezondheidscentrum.
Dit alles ging niet zomaar. Het initiatiefcomitee, de dorpchief en omstanders namen deze bijdrage in ontvangst en dit ritueel moest worden bezegeld door het drinken van palmwijn uit een kalebas. Een deel van de palmwijn dient teruggegeven te worden aan de aarde als respect voor de grond die dit heeft voortgebracht. Bij het afscheid bedankte men de Goden voor onze komst en wensen ons een goede voortzetting van onze reis.