Gegevens

In 1921 krijgt de Unie van Zuid-Afrika een mandaat van de Volkenbond tot tijdelijk bestuur van Zuidwest Afrika. Dit mandaat wordt in 1966 door de Verenigde Naties opgeheven. Zuid-Afrika weigert echter zich terug te trekken, en blijft het gebied bezetten.

Al in 1958 wordt een verzetsbeweging tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsbewind opgericht, de Ovamboland People’s Organization, die twee jaar later op gaat in de South West African People’s Organization (SWAPO), met Sam Nujoma als leider. In 1967 stellen de VN een Raad voor Zuid-West Afrika in, die het gebied formeel moet gaan besturen. In 1971 wordt de Zuid-Afrikaanse aanwezigheid in Namibië door het internationaal gerechtshof onrechtmatig verklaard. SWAPO wordt twee jaar later erkend als enige rechtmatige vertegenwoordiger van het Namibische volk, en krijgt tevens een waarnemerstatus bij de VN.

Na jaren van impasse maakt het welslagen van onderhandelingen tussen Zuid-Afrika, Angola, Cuba en de Verenigde staten in 1988 de weg vrij voor de onafhankelijkheid van Namibië. Meer dan 41000 bannelingen, waaronder Sam Nujoma, keren naar huis terug. De eerste vrije verkiezingen, van 7-11 november 1989, leveren een grote overwinning voor het SWAPO op. Sam Nujoma wordt president. Op 21 maart 1990 verkrijgt Namibië de onafhankelijkheid. Op 28 februari 1994 wordt de enclave Walvisbaai als laatste gebiedsdeel door Zuid-Afrika aan Namibië overgedragen.

In 2004 waren er weer verkiezingen en de SWAPO heeft wederom de verkiezingen gewonnen.

Pohamba geïnaugureerd als president Namibië

Tijdens een ceremonie is maandag 21 maart 2005 Hifikepunye Lucas Pohamba geïnaugureerd als tweede president van Namibië voor de komende vijf jaar. Hij volgt Sam Nujoma op, die het land leidde sinds zijn onafhankelijkheid van Zuid-Afrika in 1990.

In zijn inauguratierede zei Pohamba, die door Nujoma zelf is aangewezen als zijn opvolger, het ontwikkelingswerk van zijn voorganger voort te zetten en de werkloosheid, honger en aids-epidemie in het land te bestrijden. Hij riep de bevolking harder te werken om de economische groei van Namibië in een hogere versnelling te zetten.

Pohamba is al sinds de jaren ’60 een vertrouweling van ex-president Nujoma. Hun SWAPO-partij won de parlements- en presidentsverkiezingen in november ruim. Nujoma had aanvankelijk de grondwet laten veranderen om een derde presidentstermijn te mogen aanvaarden, maar besloot later toch de functie aan een ander te laten. Hij blijft wel voorzitter van de SWAPO, waarmee hij een veel invloed op de Namibische politiek behoudt.

In 2000 maakte wij eerder een rondreis door Namibië .

In 2001 is de levensverwachting van de bevolking: 40.62 jaar

mannen: 42.48 jaar; vrouwen: 38.71 jaar

160.000 mensen met AIDS in 1999; 18.000 AIDS doden in 1999

De grondwet van 1990 vormt een sterk fundament voor de Namibische rechtsstaat. De handhaving van fundamentele mensenrechten is verankerd in hoofdstuk 3 van de grondwet; zelfs het voltallige parlement kan aan de inhoud van dit hoofdstuk geen afbreuk doen. De rechterlijke macht is onafhankelijk.

Namibië is een parlementaire democratie. Het staatshoofd wordt rechtstreeks voor vijf jaar door het volk gekozen en is eenmaal herkiesbaar. Om voor de eerste president een derde termijn mogelijk te maken werd in 1998 de grondwet hiertoe aangepast. De president benoemt de premier en de leden van het kabinet, en andere belangrijke functionarissen op sleutelposities.

Op 15 en 16 november 2004 waren er weer verkiezingen en de SWAPO heeft wederom de verkiezingen gewonnen. Zij hebben nu 55 van de 72 zetels in het parlement. Buitenlandse waarnemers verklaarden dat de verkiezingen vrij en eerlijk zijn verlopen.

klik hier voor een beknopt overzicht van de nieuwe regering van Namibië

-Het streven naar nationale verzoening

-De transformatie naar een democratische, marktgeoriënteerde samenleving.

Namibië heeft de afgelopen jaren een grote mate van politieke en maatschappelijke stabiliteit gekend. Het apartheidsregime laat weliswaar nog steeds zijn sporen na, en de verschillen tussen arm en rijk blijven enorm. Desalniettemin is er betrekkelijk weinig sprake van raciale spanningen of maatschappelijk protest. De regering geeft in toenemende mate blijkt van een intolerante houding ten aanzien van een diversiteit aan groepen die ‘onwelgevallig gedrag’ vertonen, waaronder homo’s, Afrikaanssprekenden en de pers.

Na de inzet van de landkwestie in het politieke machtsspel in Zimbabwe, heeft landhervorming ook in Namibië aan belang gewonnen. De emoties kunnen daarbij hoog oplopen, maar vooralsnog geeft de regering blijk van een rationele opstelling.

In het midden en zuiden van het land wonen en werken vele Namibiërs nog als landarbeider op commerciële landerijen, onder vaak zeer slechte omstandigheden. Kinderarbeid vormt hier geen uitzondering. Ook in het relatief dichtbevolkte Noorden is het aantal formele banen schaars. Steeds meer mensen trekken daarom naar de steden.

Wat betreft arbeidsvoorwaarden en sociale voorzieningen is veel wet- en regelgeving in de maak. Sinds 1996 dragen werkgevers verplicht premie af voor ziekte, invaliditeit en overlijden. Gezien de beperkte middelen van de overheid zijn deze echter van zeer laag niveau.

De regering geeft prioriteit aan eerstelijnsgezondheidszorg op het platteland, en heeft de uitgaven hiervoor gestaag verhoogd. De belangrijkste gezondheidsproblemen in Namibië betreffen: de hoge moeder- en babysterfte (40% van de sterfte onder vrouwen in de reproductieve leeftijd hangt samen met zwangerschap en geboorte), vermijdbare kinderziektes, malaria , tuberculose en AIDS. In 1998 was 20 % van de beroepsbevolking met het HIV-virus besmet (schatting WHO en UNAIDS).

Het onderwijs krijgt speciale aandacht van de regering, een kwart van de begroting is hiervoor gereserveerd. In enkele jaren is een grote vooruitgang geboekt. De participatiegraad van meisjes in het onderwijs is inmiddels volstrekt gelijk aan die van jongens. De positie van vrouwen laat verder echter nog veel te wensen over. De graad van participatie in de politieke besluitvorming is klein, en de sociaal-economische positie slecht. Bovendien is er sprake van veel geweld tegen vrouwen en kinderen, inclusief seksueel misbruik. Een op de vijf meisjes van 17 jaar of jonger is zwanger. 42% van de bevolking is overigens jonger dan 15 jaar, wat betekent dat in de komende jaren veel aandacht zal moeten worden besteed aan deze groep.

Zie ook Amnesty international

Weliswaar is er in toenemende mate sprake van incidenten, die weliswaar breed worden uitgemeten in de pers, maar niet altijd naar behoren worden gecorrigeerd.

De onafhankelijkheid van de rechterlijke macht in Namibië is onbetwist. In de praktijk laat het functioneren van het rechtsapparaat echter nog te wensen over, vooral door het gebrek aan gekwalificeerde functionarissen. De omstandigheden in de gevangenissen zijn zeer slecht.

Vrijheid van meningsuiting, van pers, van vereniging en vergadering, van politieke participatie, alsmede actief en passief stemrecht, zijn gemeengoed in Namibië. Overheidsinterventies op deze terreinen vinden echter steeds vaker plaats.

Alle werknemers zijn vrij om lid te worden van vakbonden, en deze op te richten. De grondwet voorziet in stakingsrecht, met uitzondering van essentiële diensten met betrekking tot volksgezondheid en veiligheid.

De culturele identiteit van de diverse bevolkingsgroepen kan vrijelijk worden geuit. De San-Bushmen en de Himba’s vormen hierbij echter een geval apart. Hun kleine aantallen, afgelegen woongebieden en ver van de moderne samenleving afstaande leefgewoonten maken dat deze groepen moeilijk te betrekken zijn bij reguliere ontwikkelingsprocessen, en in de praktijk nog wel eens in de verdrukking dreigen te komen.

Vrouwen worden in de praktijk op grote schaal geconfronteerd met discriminatie en geweld. Hier wordt vanuit de overheid in toenemende mate aandacht aan besteed.

De regering heeft de afgelopen 8 jaar een voorzichtig en grotendeels succesvol financieel en economisch beleid gevoerd. Het begrotingstekort voor 1997/98 is uitgekomen op 3,4% van het BNP. De buitenlandse schuld is klein, maar stijgt. De inflatie is redelijk gestabiliseerd, iets onder de 10%. De omvang van de overheidsbegroting is hoog met een aandeel van 40% BBP; Oorzaak is de forse omvang van het overheidsapparaat en de absorptie van werkloze oud-strijders in overheidsdienst. Er is sprake van een gestage economische groei van zo’n 2,5% per jaar, die echter bijna volledig teniet wordt gedaan door de bevolkingsgroei.

De economische afhankelijkheid van Zuid-Afrika is nog immer zeer groot en maakt kwetsbaar. Ook door haar zeer beperkte binnenlandse afzetmarkt heet Namibië veel belang bij een exportgericht beleid. De regering moedigt dit aan door het creëren van aantrekkelijke investerings- en productie voorwaarden. De bedoeling is dat de haven van Walvisbaai een rol zal gaan spelen als toegangspoort voor heel Zuidelijk Afrika.

1.00 EUR = 9.80242 NAD   –   1 NAD = 0.102016 EUR   per 3 oktober 2007