Beste volgers van onze Afrikareis 2019
Daar zitten wij dan op de Farm Hamakari bij het plaatsje Okakarara bij het Waterberg plateau. Het is Hereroland althans dat was het voor die afschuwelijke datum van 11 augustus 1904 en de dagen daarna. Vanwege ons verhaal zijn wij neer gestreken op de plaats waar destijds een groot deel ven het trotse volk van de Herero’s werd vermoord of de woestijn werd ingejaagd terwijl de schaarse waterbronnen veelal waren vergiftigd.
Dit alles in nadrukkelijke opdracht van de Duitse Keizer Wilhelm II die leed onder de smaad van de andere Europese staatshoofden dat het hem maar niet lukte enkele primitieve Afrikaanse stammen onder controle te brengen met zijn machtig koloniaal leger. Hier moest een einde aan komen! Gouverneur Von Leutwein werd uiteindelijk vervangen omdat hij had aangegeven te willen te onderhandelen met Hendrik Witbooi en zijn Nama’s en met Maharero, de leider van de Herero’s. De nieuwe sterke man die Berlijn stuurde was generaal Adrian Dietrich Lothar von Trotha, drager van het ijzeren kruis, de Orde van de Rode Adelaar en het Grootkruis in de Kroonorde. Een man die zijn diensten had bewezen in Afrika. Iemand die wist wat hem te doen stond. Zijn reputatie, opgedaan in overwinningen, gaf hem de twijfelachtige naam, ook onder zijn eigen soldaden van ‘de menselijke haai’. Von Leutwein noemde hem het meest bloeddorstige beest van de oorlogsmachine. Hij kwam met twee duizend elitetroepen met de meest geavanceerde bewapening als mitrailleurs en snel vurende kanonnen.
Zijn opdracht van de keizer was duidelijk: “Zijne majesteit heeft mij een ondubbelzinnige opdracht gegeven. Hij verwacht van mij dat ik de opstand snel en efficiënt zal breken. Daarbij hoef ik geen genade te tonen. Het is mijn standpunt dat deze rebellie maar één antwoord kent: verregaande terreur” (Braam, 2016).
In de weken die volgen brengen stoomschepen nieuwe troepen en materieel naar Swakopmund. De generaal kan beschikken over meer dan zesduizend manschappen. Veel meer dan dat er Duitse kolonisten zijn.
Het Waterberg plateau met op de voorgrond een Dik Dik
Het Waterbergplateau is ongeveer dertig kilometer lang en twintig kilometer breed. De Herero’s hadden zich met hun vee daar teruggetrokken als verdediging. De geschatte getallen van de Herero’s slachtoffers lopen uiteen van 60.000 tot 80.000 personen, mannen, vrouwen en kinderen. Generaal Von Trotha gaf zijn soldaten het volgend geschrift mee: “ Ik, de grote generaal van de Duitse troepen, laat de Herero’s weten dat ze niet langer Duits onderdaan zijn. Dit land behoort nu uitsluitend aan de Duitsers en daarom moeten de Herero’s het land verlaten anders zal ik ze met de Grote Kanonnen dwingen. Binnen de Duitse grenzen zal vanaf heden iedere Herero, met of zonder geweer, met of zonder vee, worden doodgeschoten. Ik accepteer niet langer vrouwen en kinderen. Ik zal ze terugdrijven en anders eveneens laten doodschieten. Dit zijn mijn woorden aan de Herero’s”.
Getekend: De Grote Generaal van de Machtige Keizer, Von Trotha” (Braam, 2016).
Bij de receptie van het park van het Waterberg plateau moesten wij ons melden bij een oudere heer en een jonger meisje, beiden Herero’s. Na de formaliteiten voor de entree en de overnachting te hebben voldaan, ontspon zich een gesprek over de historische betekenis van deze plek. De oudere medewerker zei dat er hier vreselijke dingen waren gebeurd, maar de jongere medewerkster gebruikte het woord ‘genocide’.
Duitse begraafplaats op het Waterberg plateau.
Duitse begraafplaats op het Waterberg plateau.
Duitse begraafplaats op het Waterberg plateau
Duitse begraafplaats op het Waterberg plateau
Een van de plaatsen die wij op het plateau bezochten was de begraafplaats van de Duitse militairen die gevallen waren bij de slag op het Waterberg plateau in 1904. Het viel ons op hoe keurig de Duitse graven waren onderhouden en hoe bescheiden de plaquette was ter herinnering aan de tienduizenden Herero slachtoffers.
Het kerkhof is in schril contrast met de natuurlijke omgeving met zijn dieren die overal aanwezig zijn. Soms wat overvloedig als het gaat om de bavianen die dagelijks op zoek naar voedsel langs de kampeerplekken komen. Daarentegen zijn de diverse antilopensoorten en de onschuldige knobbelzwijnen een lust voor het oog om nog maar niet te spreken van de vele vogelsoorten. Bijzonder verrast zijn wij bij het zien van een waardige dwaalgast die wij herkennen als een Brahmaans rund uit India.
Een ander gebouw dat uit de Duitse tijd stamde was het hoofdkwartier van eende Duitse militairen dat nu als restaurant dienst doet. Bijzonder zijn de vele foto’s uit die tijd.
De familie Knobbelzwijn op bezoek
Eerbiedwaardig bramaans rund bij de auto
Het terras van de kazerne in 1904
Het terras van het restaurant nu
Het was een indrukwekkend verblijf en een heerlijke nacht op het Waterbergplateau.
Vóór ons vertrek van de farm Hamakari hebben wij een gesprek met de eigenaar van de boerderij. Zijn standpunten zijn duidelijk: “Voor Herero’s is grond belangrijk. Omdat zij Hamakari zien als de plek om hun jaarlijkse herdenkingsfeesten te houden, heb ik hen 1 hectare ter beschikking gesteld. De Duitse en Namibische overheid praten al jaren met elkaar, maar dat praten lost weinig op voor Herero’s. Betaal je schuld: geef hen grond en sluit die zwarte bladzijde uit de geschiedenis”.
Hieronder tref je een foto aan van een verklaring over de gedenksteen voor de gevallen Herero’s. Het staat in een geschrift dat te lezen is bij de ingang van de Duitse begraafplaats.
Verklaring over de gedenksteen voor de gevallen Herero’s
